Saltar ao contido principal

OS HOMIÑOS DE BOIMORTO

Un pouco de historia local...


O 20 de agosto de 1936, un mes despois do estalido da Guerra Civil, foron asasinados once veciños de Boimorto, nove dos cales eran concelleiros da corporación municipal, son os coñecidos como “os homiños de Boimorto”.


Non foron vítimas da guerra, foron vítimas do odio, non loitaban no campo de batalla, loitaban por mellorar a vida dos seus veciños, impulsando escolas públicas ou a asistencia sanitaria. Eran republicanos e, en Boimorto, como en tantos outros lugares, os falanxistas aproveitaron para saldar contas que, ás veces, nada tiñan que ver coa política.


Foron levados desde a Gándara a Sobrado, onde permaneceron dous días, e de alí trasladados en camións a Santiago. Cinco foron fusilados no Amenal (O Pino) e enterrados nunha carballeira, e os outros seis apareceron á beira da estrada, na curva dos Batáns, en Ortoño (Ames), onde foron recollidos polos veciños e soterrados nunha fosa común, no adro da igrexa.


Os traballos de exhumación promovidos pola a Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH) permitiron no ano 2007 recuperar tres dos corpos soterrados no Amenal, que foron entregados ás súas familias para que puideran darlle unha sepultura digna. Nas excavacións que se fixeron na contorna da igrexa de Ortoño, os restos humanos que se recolleron alí non puideron ser identificados e foron trasladados ó osario de Ortoño.



https://www.mpr.gob.es/memoriademocratica/mapa-de-fosas/Paginas/visorfosas.aspx?fid=2477


Dpto. de Historia


"A ra de papel e os zapatos dos homiños de Boimorto. As armas contra a posverdade" é un artigo de Sara Torreiro, publicado na revista galega de cultura, Grial [ISSN 0017-4181, nº 219, 2018, pp. 132-137], no que nos achega a historia do seu avó, Gerardo Torreiro, mestre republicano orixinario de Arzúa e os sucesos do ano 1936, entroncando tamén cos sucesos de agosto dese mesmo ano en Boimorto, cos "homiños de Boimorto", como a autora indica: "os veciños usaron ese diminutivo galego de compaixón, de desgraza".


Comentarios

Publicacións populares deste blog

O ANAGRAMA DO CPI ARMANDO COTARELO VALLEDOR

SABÍAS QUE... O anagrama do CPI Armando Cotarelo Valledor é un deseño de Suso de Marcos, que ademais outorga o seu nome á biblioteca do centro. Segundo o propio escultor: "O anagrama é unha simboloxía do Maxisterio. Comeza co principal elemento en torno ó que se  desenvolve a aprendizaxe intelectual como é o libro, o que, con un pouco de abstracción, lembra un pórtico nobre con columnas estriadas, dintel e remate de medio punto, que da entrada á casa do saber. A referencia á arquitectura é tamén facer referencia á xeometría, representada polo transportador de ángulos, que conforma no seu interior un ollo, que debe estar sempre aberto á percepción de tódalas canles de interese informativo, por iso recolle no seu iris un detalle dos medios informáticos, tan en auxe". No ano 1987 créase o Premio de Talla Suso de Marcos e en xuño de 2001 instáuranse no CPI Armando Cotarelo Valledor as Axudas aos Estudos Suso de Marcos, que enxalzan aos alumnos que destacan na  súa traxectoria aca...

O CONTEXTO DE BOIMORTO

  CONTEXTO DE BOIMORTO [1] O Concello está localizado no sureste da provincia da Coruña, e adscríbese á Comarca de Arzúa [2] , concello co que linda polo sur xunto con Melide; polo Oeste cos concellos de Frades e Mesía e ao Norte atópanse Vilasantar e Sobrado dos Monxes. Encóntrase sobre as concas do Tambre e do Ulla. Boimorto créase como concello no ano 1.835 integrado polas parroquias de:  Andabao (San Martín), Os Anxeles (Santa Maria), Arceo (San Vicente), Boimil (San Miguel), Boimorto (Santiago), Brates (San Pedro), Buazo (Santa Maria), Cardeiro (San Pedro), Corneda (San Pedro), Dormeá (San Cristobal), Mercurin (San Juan), Rodieiros (San Simón) y Sendelle (Santa Maria). Ningunha destas parroquias foi capital do concello, polo que non existía un escudo que o representase. No ano 1.935, ante a necesidade dun escudo propio, encárgaselle a Manuel Rico Verea investigar sobre a historia do concello e deseñar ...

INFORMACIÓN DE INTERESE CULTURAL SOBRE BOIMORTO

 INFORMACIÓN  DE INTERESE CULTURAL SOBRE BOIMORTO   O Miliario Un miliario é unha columna de pedra que se colocaba nas calzadas romanas para indicar e sinalizar unha milla romana. En marzo de 1981, en Asientos (Boimorto), un veciño que estaba a traballar nunha leira, atopou esta peza soterrada. O lugar concreto recibe o nome de Real, que fai referencia á presenza dunha antiga fila romana e camiño real. Grazas a unha pala mecánica puideron erguer esta gran pedra de granito de case 2,5 metros de alto e 60 centímetros de diámetro que contén a seguinte inscrición: A peza na actualidade atópase exposta fronte ao Concello de Boimorto.  O Festival da Luz [1] No ano 2012 a artista Luz Casal toma a iniciativa e organiza O Festival da Luz na súa localidade natal. Trátase dun festival familiar que homenaxea o rural galego a través da creación dun lugar de encontro de artistas de renome no panorama musical actual e con fins benéficos. Dende o primeiro ano, cando congregou un...